یکی از خلاقانهترین اختراعات بشر، پمپ آب بدون برق است. امروزه این پمپها در موارد زیادی به کار گرفته میشوند. تفاوت عمده این تجهیزات با الکتروپمپها، همانگونه که از عنوان آن مشخص است، نداشتن نیاز به منبع سوخت الکتریکی میباشد. در ادامه، تعریف کلی از پمپ آب بدون برق و انواع آن ارائه خواهیم داد. همچنین به بررسی مزایا و معایب و چگونگی عملکرد پمپ میپردازیم.
پمپ آب بدون برق چیست؟
به تجهیزاتی که بدون نیاز به نیروی الکتریکی و دیگر سوختها، مانند گازوئیل و بنزین، آب را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال میدهند، پمپ آب بدون برق میگویند. تأمینکننده این پمپها منابعی مانند جریان آب، نیروی خورشید و باد میباشد. از این رو، گزینه بسیار مناسبی برای افرادی که دغدغه حفظ محیط زیست را دارند محسوب میشود. پمپ آب بدون برق را میتوان به سه دسته تقسیم نمود.
پمپ رام هیدرولیک
از رایجترین نوع پمپهای آب بدون برق، پمپهای رام هیدرولیک هستند که نیروی خود را از جریان آب مداوم، مانند رودخانه یا چشمه، تأمین میکنند و با استفاده از نیروی مکانیکی جریان آب، فرآیند پمپاژ را به ارتفاعات بالاتر از منبع اصلی انجام میدهند.
پمپهای خورشیدی
در مناطق آفتابی که از انرژی خورشید بهطور مداوم در تمام فصول سال بهرهمند هستند، از این نوع پمپ استفاده میشود. پمپ آب بدون برق خورشیدی، انرژی خود را برای پمپاژ از پنلهای خورشیدی تأمین میکند. از برندهایی که پمپ آب بدون برق تولید میکنند میتوان به پمپ پنتاکس، لورا، گراندفوس اشاره داشت.
پمپ آب بدون برق بادی
همانگونه که از عنوان این نوع پمپها مشخص است، برای تأمین نیاز خود و پمپاژ آب به نیروی باد نیاز دارد. استفاده از این پمپها در مناطقی که باد خیز هستند بسیار مناسب است.
با توجه به اینکه پمپ آب بدون برق ابتکاری خلاقانه است، باید در نظر داشت که در کنار مزایایی که به همراه دارد، معایبی نیز در پی استفاده از آنها وجود خواهد داشت. در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.
مزایای پمپ آب بدون برق
- صرفهجویی در هزینهها: بیشتر افرادی که از پمپهای بدون برق استفاده میکنند ممکن است توان تأمین هزینههای سوخت، مانند بنزین را نداشته باشند. از این رو، پمپهای بدون برق میتواند به صرفهجویی در هزینههای این افراد کمک کند.
- استفاده از منابع تجدیدپذیر: به نظر میآید در هیچ دورهای از تاریخ بشریت، مانند عصر جدید، انسانها به محیط زیست آسیب وارد نکرده باشند. با وجود این مسئله، استفاده از پمپ آب بدون برق که نیاز خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکند، میتواند التیامی برای محیط زیست باشد و همچنین از آلودگیهای زیستمحیطی بهطور چشمگیری جلوگیری کند.
- طول عمر بالاتر: ساختار پمپهای بدون برق نسبت به الکتروپمپها بسیار ساده است و پیچیدگی خاصی ندارد. همین امر موجب میشود که طول عمر بالاتری داشته باشد.
معایب پمپ آب بدون برق
- وابستگی به شرایط محیطی: اگر به دنبال پمپی هستید که فارغ از شرایط آبوهوایی بتواند انتظارات شما را برآورده کند، پمپ آب بدون برق گزینه مناسبی نیست. وابستگی این پمپها به منابعی مانند نور و باد، کارکرد آنها را محدود میکند.
- ظرفیت محدود: پمپهای بدون برق، مخصوصاً در نوع رام هیدرولیک، پاسخگوی نیازهای گسترده پمپاژ حجم بالای آب نمیتوانند باشند و قدرت آنها محدود است. پس اگر برای آبیاری زمینهای وسیع کشاورزی و یا تأمین آب ساختمانهای بلند از این پمپها میخواهید استفاده کنید، بههیچوجه گزینه مناسبی نیستند.
- پایداری کمتر: همانگونه که اشاره شد، این پمپها به شرایط محیطی وابسته هستند و همین امر سبب میشود که راندمان آنها بهصورت یکدست و پایدار نباشد.
نحوه عملکرد پمپ بدون برق (رام هیدرولیک)
حال که با همه آنچه درباره پمپهای آب بدون برق باید میدانستید آشنا شدید، لازم دانستیم که نحوه عملکرد آن در نوع رام هیدرولیک، که بهطور رایجتری استفاده میشود، را عنوان کنیم.
- در مرحله اول، آب از منبعی که میتواند استخر، چشمه یا رودخانه باشد، به لولهای به نام درایو پایپ (لوله محرک) وارد میشود. لوله محرک وظیفه هدایت آب به سمت پمپ را به عهده دارد.
- مایع در لوله محرک به دلیل وجود جریان پیوسته آب شروع به افزایش فشار میکند. در این مرحله، زمانی که فشار آب افزایش یافت، سوپاپ بسته میشود که این بسته شدن باعث حرکت مایع به سمت محفظه آب شده و در داخل آن فشرده میشود. در نتیجه، هوای موجود در محفظه فشرده میگردد و این فشردگی هوا باعث ایجاد نیرویی میشود که به آب فشار میآورد.
- بعد از وارد شدن فشار به آب، آب از دریچه خروجی به سمت منبع ذخیره هدایت میشود. اکنون دوباره سوپاپ باز میشود تا جریان تازهای از آب وارد سیستم گردد و این چرخه ادامه دارد.
این فرآیند بهصورت مداوم و بدون نیاز به منبع سوخت خارجی انجام میشود تا آب را به ارتفاعی بالاتر از سطح منبع برساند.
در این نوشته سعی بر آن داشتیم که شما را با پمپهای آب بدون برق آشنا کنیم. دانستن مزایا و معایب این تجهیزات امری ضروری است که به آن پرداختیم. همچنین برای آشنایی بیشتر و بهتر، نگاهی به نحوه عملکرد این پمپها داشتیم. امیدواریم که با مطالعه این مطلب هر اطلاعاتی که در این زمینه نیاز داشتید را دریافت کرده باشید.