یکی از تجهیزاتی که به بهبود عملکرد دستگاه‌ها و سیستم‌های انتقالی کمک کرده است، فن اکسترنال می‌باشد. در دنیای مدرن صنعت و فناوری، شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه الکترونیک و مهندسی برق هستیم که فن اکسترنال نیز سوغات همین ترقی است. این فن‌ها با افزودن قابلیت‌های جدید به سیستم‌های الکتریکی، زمینه‌ساز راندمان و کارایی بالاتر شده‌اند. در این نوشته، قصد داریم شما را با فن اکسترنال و کاربرد آن در الکتروموتورها آشنا کنیم. همچنین مروری بر نکات مهمی که هنگام تهیه این تجهیزات باید در نظر داشته باشید، کرده‌ایم.

معرفی فن اکسترنال و کاربرد آن

همه موتورهای الکتریکی برای خنک‌سازی دارای پروانه خنک‌کننده در انتهای پوسته خود هستند که به‌طور مستقیم به شفت متصل است و زمانی که موتور در حال کار کردن می‌باشد، پروانه‌ها به چرخش در می‌آیند. در کاربردهای صنعتی و برخی موارد دیگر، نیاز است که چرخش پروانه تا حد زیادی کاهش یابد. برای مثال، در یک کارخانه تولید شیشه، موتورهای الکتریکی با قدرت ۱۵ کیلووات برای رانش دستگاه‌های تولید شیشه استفاده می‌شوند. در این کارخانه، با استفاده از اینورترها می‌توان فرکانس موتور را از ۵۰ هرتز به ۲۵ هرتز کاهش داد، که به‌طور مستقیم باعث کاهش سرعت پروانه خنک‌کننده و در نتیجه مصرف انرژی و جلوگیری از فرسایش موتور می‌شود.

آشنایی با ساختار فن اکسترنال

به طور کلی، فن‌های اکسترنال به عنوان یکی از لوازم جانبی و یدکی الکتروموتورها معرفی می‌شوند که برای خنک کردن موتور مورد استفاده قرار می‌گیرند. با بررسی دقیق ساختار این فن‌ها، متوجه می‌شویم که آن‌ها از نوع محوری (آکسیال) هستند؛ به این معنا که پروانه، که به محور مرکزی متصل است، به چرخش در می‌آید. زمانی که پروانه می‌چرخد، هوا به سمت بیرون هدایت می‌شود.

فن‌های خنک‌کننده الکتروموتور به دو دسته اصلی اینترنال و اکسترنال تقسیم می‌شوند. فن‌های اینترنال در داخل موتور قرار دارند و نیروی مورد نیاز برای چرخش پروانه را از یک موتور داخلی تأمین می‌کنند. این نوع فن‌ها معمولاً برای ایجاد جریان هوای کافی در داخل موتور طراحی شده‌اند. در مقابل، فن‌های اکسترنال به بیرون از موتور متصل می‌شوند و معمولاً به یک موتور الکتروموتور دیگر نیاز دارند. لازم به ذکر است که فن‌های خارجی فشار هوای کمتری نسبت به فن‌های داخلی (اینترنال) دارند و به همین دلیل به قطعات داخلی آسیبی وارد نمی‌کنند.

پارامترهای مهم در انتخاب فن های خارجی

زمانی که اقدام به تهیه فن اکسترنال می کنید لازم است نکاتی را در نظر داشته باشید تا این تجهیزات پاسخگوی نیاز شما باشد.

مقدار هوایی که فن می توان منتقل کند باید با نیاز خنک کنندگی سیستم تناسب داشته باشد.
میزان فشار استاتیکی که فن قابلیت تولید آن را دارد در سیستم هایی که با مقاومت بالایی مواجه هستند اهمیت ویژه ای دارند. به طور کلی این فشارها به توانایی فن در عبور جریان هوا از موانع مختلف مانند کانال ها و فیلترها بستگی دارد که باید در انتخاب فن اکسترنال مورد توجه قرار گیرند.
نوع پروانه که می تواند محوری یا گریز از مرکز باشد باید بر اساس نیازهای خنک کنندگی دستگاه انتخاب شود.
میزان توان موتور باید به اندازه ای باشد که بتواند بار کاری را به آسانی و بدون نوسان تحمل کند.
RPM و یا سرعت چرخش فن باید با نیازهای سیستم همخوانی داشته باشد.
اندازه فن اکسترنال را با محیطی که قرار است در آن نصب شود تطابق دهید.
توجه کنید که فن قابلیت تنظیم و کنترل سرعت داشته باشد این امر در بهینه سازی مصرف انرژی و عملکر تاثیر بسزایی دارد.
دما و شرایط محیطی (میزان رطوبت و گرد و غبار) که فن اکسترنال قرار است در آن به کار گرفته شود را مورد بررسی قرار دهید.

و در آخر، باید به این نکته دقت داشته باشید که خنک‌کاری الکتروموتور می‌تواند بر افزایش کارایی و طول عمر این تجهیزات تأثیر بسزایی داشته باشد. هرچند روش‌های متداول‌تری برای خنک‌سازی این تجهیزات وجود دارد، اما به کارگیری فن خارجی نیز یکی از راهکارهای اصولی محسوب می‌شود.