یکی از قطعات مهم موجود در پمپ‌های آب خانگی و صنعتی، خازن پمپ است. این تجهیزات انواع مختلفی دارند که در جهت تنظیم جریان برق و میزان ولتاژ در مدارهای الکتریکی پمپ ها به کار گرفته می‌شوند. به طور کلی، خازن پمپ بسیار ساده‌تر از باتری عمل می‌کند؛ زیرا قادر به تولید الکترون جدید نیست و تنها توانایی ذخیره‌سازی آن‌ها را دارد. این ویژگی، آشنایی با علائم خرابی خازن پمپ آب را ضروری می‌کند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این قطعات می‌پردازیم.
خازن پمپ آب چیست؟ انواع خازن
بهتر است قبل از هر چیز تعریف جامعی از خازن پمپ آب ارائه دهیم. همان‌گونه که اشاره داشتیم، این وسیله کاربردی جهت ذخیره انرژی الکتریکی است و از دو هادی و یک نارسانا تشکیل می‌شود. عملکرد خازن شباهت زیادی به باتری دارد، زیرا هر دو قطعه می‌توانند انرژی الکتریکی را در خود ذخیره کنند؛ اما خازن‌ها معمولاً انرژی را برای مدت زمان کوتاه‌تری نگه‌داری می‌کنند و برای اهداف خاصی طراحی شده‌اند. این قطعه به دینام الکتروموتور پمپ آب کمک می‌کند تا روان‌تر چرخیده و قدرت بیشتری کسب نماید. به طور کلی، در انواع پمپ‌ها خازن‌های مختلفی استفاده می‌شود که عبارتند از:
خازن استارتر
در شرایطی که پمپ آب برای روشن شدن به انرژی الکتریکی نیاز داشته باشد، بر سر مدار الکتریکی یک خازن قرار می‌دهند. به همین دلیل، به این نوع از خازن، استارتر یا شروع‌کننده می‌گویند. اگر پمپ آب به خازن مجهز نباشد، موتور آن هنگام روشن شدن عملکرد مناسبی ندارد و ممکن است با صدای زیادی کار کند.
خازن دائم الکار
این نوع از خازن‌های پمپ آب به طور مداوم در مدار باقی می‌مانند و نقش بسزایی در عملکرد بهینه موتور ایفا می‌کنند. از خازن دائم کار جهت افزایش گشتاور و کارایی موتور استفاده می‌شود. این خازن‌ها کمک می‌کنند تا موتور در حین کار به طور مداوم و با قدرت بیشتری عمل کند.
خازن قدرت Power Capacitor
خازن قدرت در موتورهای القایی بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش بسزایی در تولید و ایجاد تعادل جریان الکتریکی دارد. عملکرد این قطعه منجر به افزایش طول عمر پمپ می‌شود، زیرا بار کمتری بر روی موتور وارد می‌کند. همچنین، این خازن به عنوان عنصر تنظیمی در مدارهای الکتریکی پمپ شناخته می‌شود و مسئول جبران و اصلاح تغییرات ولتاژ و جریان ورودی است.
خازن الکترولیتیک
از این نوع خازن‌ها در برخی از پمپ‌ها به عنوان خازن فیلتردار استفاده می‌شود. خازن الکترولیتیک به طور کلی در جهت کاهش نویز، استقرار ولتاژ و جدا کردن جریان متناوب و مستقیم کاربرد دارند. به این ترتیب، عملکرد سیستم بهینه‌تر و پایدارتر خواهد بود.
علائم خرابی خازن پمپ آب خانگی
حال که با وظیفه خازن پمپ آب آشنا شدید، بهتر است مروری بر علائم خرابی آن داشته باشیم. در صورت مواجه شدن با هر یک از مواردی که در ادامه عنوان می‌شود، در جهت تعویض و یا تعمیر خازن اقدام نمایید:
- محتویات داخل خازن بیرون بیایند که می‌تواند علامتی از خرابی جدی باشد و نشان می‌دهد که خازن ممکن است دچار فشار بیش از حد یا نشتی شده باشد.
- سوراخ‌هایی روی بدنه خازن ایجاد شود. این سوراخ‌ها معمولاً به دلیل فشار داخلی یا دماهای بالای غیرعادی ایجاد می‌شوند.
- اگر خازن دارای روغن باشد و نشتی مشاهده شود، این مسئله نشانی از خرابی و نیاز به تعویض خازن دارد.
- بدنه خازن باد کند و یا ذوب شود که یکی از علائم شایع خرابی است و نشان‌دهنده فشار داخلی غیرطبیعی می‌باشد.
- خازن قادر به نگه داشتن برق و جریان الکتریکی نباشد.
بیشتر بخوانید: 5 دلیل قطع و وصل شدن مکرر پمپ آب
در این نوشته سعی بر آن داشتیم که شما را با خازن پمپ آب، این قطعه مهم، آشنا کنیم و همچنین مروری بر علائم خرابی خازن پمپ آب داشته باشیم. آشنایی با این موارد می‌تواند از بروز مشکلات جدی که با صرف هزینه‌های زیاد همراه هستند، جلوگیری نماید.
