روشهای مختلفی جهت تشخیص سربندی موتور تک فاز وجود دارد، اما رایجترین آنها استفاده از اهممتر است. تشخیص درست سربندی موتور به شما این امکان را میدهد که آن را به درستی راهاندازی کنید و از عملکرد بهینه آن اطمینان حاصل نمایید. در این روش، مقاومت سیمپیچها با اتصال اهممتر به ترمینالها، برای تشخیص نوع سیمپیچ اندازهگیری میشود. سیمپیچ استارت معمولاً مقاومت بیشتری نسبت به سیمپیچ کار دارد و این اختلاف به تعیین صحیح سربندی کمک میکند. در ادامه، به نحوه تشخیص سربندی الکتروموتور تک فاز با اهم متر میپردازیم و همچنین نکات و پرسشهای کلیدی در این باره را مورد بررسی قرار میدهیم.
مراحل تشخیص سربندی موتور تک فاز با اهم متر
اگر فعالیت شما در حوزه صنعتی باشد، به خوبی میدانید که پیش از هر چیز، جهت تشخیص سربندی الکتروموتور تک فاز، باید با عملکرد سیمپیچها و سربندی موتور آشنایی کافی داشته باشید. بهطور کلی، موتورهای تک فاز دارای دو سیمپیچ اصلی و کمکی میباشند که هر کدام از مقاومت مشخصی برخوردار هستند و با اهممتر میتوان آنها را اندازهگیری نمود. مراحل تشخیص سربندی موتور تک فاز با اهم متر به شرح زیر میباشد.
- در گام اول، برق موتور را قطع کنید. این مسئله، جهت ایمنی در روند کار، الزامی است.
- اهممتر را آماده کنید و مطمئن شوید که به درستی کار میکند. آن را روی حالت اهم (Ohm) قرار دهید. سپس دو سر سیمها (پراپها) را به یکدیگر متصل کنید و از سالم بودن دستگاه اطمینان حاصل نمایید. نکته مهم در این مرحله آن است که اگر نمایشگر عددی نزدیک به صفر نشان دهد، بیانگر عملکرد صحیح دستگاه است.
- پراپهای اهممتر را به سر سیمها متصل کنید. به طور کلی، هر موتوری دارای سه سر سیم است که معمولاً یکی از آنها مربوط به سیمپیچ اصلی، یکی دیگر مربوط به سیمپیچ کمکی، و سر سوم بین این دو مشترک است. توجه داشته باشید که این اتصالات را برای تمامی ترکیبها انجام دهید.
- در این مرحله از تشخیص سربندی موتور تک فاز با اهم متر، لازم است که مقاومتها اندازهگیری شوند. مقدار این مقاومتها به شرح زیر است:
مقاومت بین سیمپیچ اصلی و سیمپیچ کمکی باید کمترین مقدار را نشان دهد.
مقاومت بین سر سیم مشترک و هر یک از سیمپیچها باید متفاوت باشد. بهطور معمول، مقاومت سیمپیچ اصلی کمی کمتر از سیمپیچ کمکی است.
در صورتی که مقاومتها مطابق با مقادیر ذکر شده نبود، ممکن است ایرادی در سیمپیچها یا اتصالات موتور وجود داشته باشد.
- جهت تشخیص سر سیمها، لازم است بدانید که سیمپیچی که کمترین مقدار مقاومت را بین دو سر سیمپیچها نشان میدهد، مربوط به سیمپیچ اصلی است. سیمپیچی که بیشترین مقاومت را دارد، مربوط به سیمپیچ کمکی میباشد. همچنین، سیمی که کمترین مقدار مقاومت را در مقایسه با دو سیم دیگر در هر دو حالت نشان میدهد، سیم مشترک است.
نکته: لازم به ذکر است که تفاوتهای کوچک بین مقادیر مقاومت میتواند به شما در تشخیص صحیح سیمپیچها کمک کند، بنابراین باید به آنها دقت کنید. همچنین، اگر اهممتر هیچ عددی را نشان ندهد، دلیل اصلی آن میتواند خرابی یا قطع شدن سیمپیچ باشد. به طور کلی، سیمپیچهای موتورهای تکفاز نسبت به الکتروموتور های سه فاز مقاومت بیشتری دارند، بنابراین نمایش مقاومت بالا توسط اهممتر ممکن است به سیمپیچ کمکی مربوط باشد.
دلایل عدم نمایش عدد صحیح توسط اهممتر هنگام تست موتور
در راستای تشخیص سربندی موتور تک فاز با اهم متر، پرسشهای متعددی ممکن است مطرح شود که یکی از آنها چرایی عدم نمایش عدد صحیح است. این مسئله دلایل گوناگونی دارد که در زیر به شرح آنها میپردازیم.
- یکی از رایجترین دلایل عدم نمایش عدد صحیح، خرابی یا کیفیت پایین اهممتر است. اگر دستگاه به درستی کالیبره نشده باشد، عدد اشتباهی نمایش میدهد. در این شرایط، لازم است که تست کالیبراسیون دستگاه انجام شود.
- اتصالات نادرست یا شل بودن پرابها نیز میتواند سبب نمایش عدد اشتباه شود. اگر پرابهای اهممتر به طور صحیح به ترمینالهای موتور یا سیمپیچ متصل نشوند، عدد دقیق نخواهد بود. اتصالات ضعیف معمولاً مقاومت بالاتری از حد معمول را نشان میدهند.
- گاهی نیز عدم نمایش عدد صحیح به دلیل خرابی در سیمپیچ موتور است. مثلاً در صورتی که قطعی یا اتصال کوتاه وجود داشته باشد، اهممتر عدد بسیار بالاتر یا پایینتری را نمایش میدهد. این مسئله همچنین زمانی رخ میدهد که عایقبندی سیمپیچ خراب باشد. در این شرایط، باید برای تعمیر یا تعویض سیمپیچ اقدام کرد
.بیشتر بخوانید: آموزش تعویض سیم پیچی سوخته الکتروموتور - رطوبت و آلودگی روی سیمپیچها نیز میتواند باعث اختلال در اندازهگیری مقاومت شود. رطوبت مقاومت عایقی بین سیمپیچها را کاهش میدهد و باعث نمایش اعداد نادرست میشود. بنابراین، قبل از انجام تست، از خشک و تمیز بودن سیمپیچها اطمینان حاصل کنید.
- از دیگر دلایل عدم نمایش عدد صحیح، تداخل الکترومغناطیسی است. این اختلالات میتوانند عملکرد صحیح دستگاه را تحت تاثیر قرار دهند. برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی، تست را در محیطی بدون تداخل انجام دهید.
- گاهی نیز رنج انتخابی در اهممتر اشتباه است و این میتواند سبب نمایش عدد نادرست شود. جهت تست سیمپیچهای موتور، اهممتر را روی رنج مناسب قرار دهید. اگر رنج انتخابی پایینتر یا بالاتر از حد استاندارد باشد، عدد صحیحی نمایش نمی دهد.
آیا استفاده از اهممتر برای تست تمام موتورهای تکفاز مناسب است؟
در راستای تشخیص سربندی موتور تک فاز با اهم متر، یکی از پرسشهای متداول این است که آیا استفاده از اهممتر برای تست تمام موتورهای تکفاز مناسب است؟ اگرچه تست موتور تکفاز با اهممتر یک روش رایج است، اما محدودیتهایی نیز در این زمینه وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
محدودیتهای اهممتر: اهممتر یک دستگاه ساده است که قادر به اندازهگیری مقاومت سیمپیچها میباشد. اما مشکلات احتمالی در موتورهای تکفاز، انواع گوناگونی دارند، مانند خرابی عایقبندی، تخریب مکانیکی سیمپیچ، و یا جریان نشتی بین سیمپیچها که تشخیص هیچکدام با استفاده از اهممتر امکانپذیر نیست. برای تشخیص این مشکلات، دستگاههای تست تخصصی موتور لازم است.
عدم کارایی اهممتر در موتورهای خازندار: همانطور که میدانید، موتورهای تکفاز انواع مختلفی دارند، مانند موتورهای کلاچدار، خازندار، و القائی. اهممتر قابلیت سنجش مقاومت سیمپیچها را در تمامی این مدلها دارد و میتواند مشکلات اصلی را تشخیص دهد. اما در موتورهای خازندار، این مسئله ممکن است به شکل دقیق امکانپذیر نباشد، زیرا وجود خازن بر روی اندازهگیری مقدار مقاومت تأثیرگذار است.
در این نوشته، سعی بر آن داشتیم که شما را در تشخیص سربندی موتور تک فاز، که در صنایع امر ضروری است، یاری دهیم. همچنین نکات کلیدی مرتبط با آن، مانند دلایل عدم نمایش عدد صحیح توسط اهممتر هنگام تست موتور، و اینکه آیا استفاده از اهممتر برای تست تمام موتورهای تک فاز مناسب است، را برای شما شرح دادیم. امیدواریم که از این مطلب استفاده کافی ببرید.
