یکی از مراحل ضروری به منظور عیب یابی در الکتروموتورها، تست سیم پیچ موتور سه فاز می باشد. در غیر این صورت، با توجه به قدرت بالا و عملکرد قابل اعتماد الکتروموتور سه فاز، اگر بیش از میزان استاندارد تحت بار قرار گیرد، امکان سوختن آن افزایش می یابد. در نتیجه، تست وضعیت سلامت موتور سه فاز از لحاظ مکانیکی و الکترونیکی از اهمیت بالایی برخوردار است. نکته مهم در این زمینه این است که فرآیند باید توسط افراد متخصص و هنگامی که موتور خاموش می باشد، انجام گیرد.
تست سیم پیچ موتور سه فاز با بررسی وضعیت فیزیکی
قبل از هر اقدامی در رابطه با تست سیم پیچ الکتروموتور سه فاز، ابتدا باید وضعیت فیزیکی آن را با دقت مورد بررسی قرار داد. این امر شامل شفت، فن خنک کننده و بدنه موتور می شود. مراحل تست فیزیکی الکتروموتور عبارتند از:
- اتصال برق را قطع کنید.
- به منظور تست سلامت شفت، آن را با دست بچرخانید. در صورتی که به راحتی چرخید، این نشان از شرایط مطلوب بلبرینگ ها می باشد. اگر به راحتی نچرخید، یعنی یاتاقان ها و یا بلبرینگ های شفت احتمالاً آسیب دیده و از کار افتاده اند.
- بدنه موتور را چک کنید و علائمی چون ترک خوردگی، سوختگی و یا خوردگی را بررسی نمایید.
- شفت موتور را از لحاظ علائمی مانند سایش، خوردگی و یا آسیب دیدگی مورد بازرسی قرار دهید.
- در مرحله نهایی، محفظه خنک کننده و پروانه های فن را با دقت بررسی کنید. به این صورت که پیچ های محفظه که به بدنه متصل شده اند را باز کنید و پره ها را از نظر ترک خوردگی و سایر آسیب های ممکن چک نمایید.
بیشتر بخوانید: معرفی 8 روش تست الکتروموتور
استفاده از اهم متر دیجیتال برای تست سیم پیچ
برای تست مدارهای باز در سیم پیچ موتور سه فاز، از اهم متر دیجیتال استفاده می کنیم تا بتوانیم هر قطعی در سیم ها را شناسایی نماییم. این فرایند به ترتیب زیر میباشد:
- از قطع جریان برق در موتور اطمینان کسب نمایید.
- اتصالات خارجی موتور را از پایانه ها جدا کنید.
- در این بخش، مولتیمتر باید روی اهم تنظیم شود.
- کلاف های موتور به طور معمول با حروف W، U، V در سربندی الکتروموتور سه فاز مشخص می شوند. یک سیم مولتی متر را به یکی از پایانه های موتور متصل کرده و سر دیگر آن را به دیگر جهت کلاف وصل نمایید. این فرایند باید برای پایانه های مختلف موتور تکرار شود تا هنگامی که اتصال تمام کلاف ها با یکدیگر چک شده باشند.
- میزان مشاهده شده برای هر کلاف را ثبت کرده و در آخر با یکدیگر مقایسه نمایید. نکته مهم در این مرحله آن است که مقدار مقاومت نشان داده شده برای همه کلاف ها باید در یک محدوده بوده و دارای نوسان زیادی به نسبت هم نباشند.
- مولتی مترها اغلب دارای تست بازر و یا بوق می باشند. در صورتی که مولتی متر در حالت بازر قرار گیرد، زمانی که پرابها به دو سر یک کلاف سالم متصل شوند، دستگاه بوق می زند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که سیم پیچ به طور کامل سالم باشد و قطعی نداشته باشد.
تست مقاومت زمین موتور
یکی از آزمایشات مهم و رایج در جهت بررسی ایمنی موتورهای سه فاز، تست مقاومت زمین با بازرسی از نحوه اتصال سیم ارت (سیم اتصال به زمین) می باشد. به این منظور لازم است با به کارگیری مولتی متر، مقاومت بین بدنه و زمین اندازه گیری شود. در صورت عدم اتصال صحیح سیم ارت، منجر به ایجاد قوس الکتریکی و آسیب دیدن موتور می شود. برای انجام این روش از تست، مراحل زیر را دنبال کنید:
- مولتی متر باید روی اهم تنظیم شود.
- یکی از پراب های مولتی متر را به نقطه ارت متصل نمایید. نکته: به طور معمول نقطه ارت گوشه ای از ترمینال موتور قرار می گیرد و با سه خط زیر هم مشخص می شود.
- پراب دیگر باید به ترتیب به هر یک از 6 پایانه موتور متصل شود. در صورت صحت اتصال سیم ارت، مولتی متر OFF را نمایش می دهد.
راهکار آمپر گیری موتور سه فاز
در ادامه مبحث تست سیم پیچ موتور سه فاز، آمپر گیری موتور (تست آمپر) انجام می شود. تست آمپر مقدار جریان الکتریکی موتور را در حالت روشن و در شرایط بار کامل اندازه گیری می نماید، که این مقدار جریان الکتریکی در پلاک موتور ثبت شده است. تخطی از این مقدار نشان از وجود نقص در موتور می باشد.
بیشتر بخوانید: آموزش پلاک خوانی الکتروموتور در 13 مرحله
به منظور انجام این تست، باید کلمپ آمپرمتر را دور یکی از کابلهای فاز ورودی موتور قرار داده و میزان آمپر جریان الکتریکی را ثبت کنید. توجه داشته باشید که در شرایط خاص مانند استفاده در نوارهای نقاله که وزن محصول روی تسمه قرار دارد، بار موتور از حالت عادی بیشتر خواهد بود. بنابراین، تست آمپر باید در شرایط عادی موتور انجام شود.
تست سیم پیچ موتور سه فاز به طور کلی از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید توسط افراد متخصص در زمینه برق انجام شود. اما بررسی های دیگری همچون روش هایی که در این نوشته بیان شده است، می تواند توسط کاربران این تجهیزات به صورت مرحله به مرحله و با دقت انجام شود.