سوختن پمپ لجن کش یکی از مشکلات رایج و مهم در بهره‌برداری از این تجهیزات است که می‌تواند هزینه‌های تعمیر و توقف کار را به شدت افزایش دهد. شناخت دلایل اصلی این مشکل و به‌کارگیری راهکارهای پیشگیرانه، نه‌تنها عمر مفید پمپ را افزایش می‌دهد بلکه کارایی سیستم را نیز بهبود می‌بخشد. در این مقاله، 5 دلیل مهم سوختن پمپ لجن کش و روش‌های جلوگیری از آن را بررسی می‌کنیم.

1. کارکرد خشک

یکی از اصلی‌ترین دلایل سوختن پمپ لجن کش، کارکرد آن به صورت خشک است. در این حالت، چون مایع برای خنک‌کاری و روان‌کاری قطعات داخلی وجود ندارد، اجزایی مانند پروانه، یاتاقان و آب‌بند مکانیکی به‌شدت گرم می‌شوند. این افزایش دما و اصطکاک بالا در نهایت موجب آسیب به موتور و سوختن پمپ می‌گردد.

برای جلوگیری از بروز این مشکل، توصیه می‌شود در شرایطی که امکان کنترل مستقیم سطح مایع وجود ندارد، مانند استفاده در چاه یا مخازن عمیق، از لجن‌کش‌های مجهز به فلوتر استفاده شود.

فلوتر در واقع یک قطعه کنترلی شناور است که به کمک کابل به پمپ متصل می‌شود و وظیفه دارد سطح مایع را تشخیص دهد. این قطعه با افزایش یا کاهش سطح مایع، به صورت خودکار فرمان روشن یا خاموش شدن پمپ را صادر می‌کند. به این ترتیب، از کارکرد خشک پمپ و در نتیجه سوختگی موتور جلوگیری می‌شود.

2. گرفتگی یا انسداد مسیر پمپ لجن کش

یکی از مشکلات رایجی که در زمان کار با پمپ‌های لجن کش ممکن است رخ دهد، گرفتگی یا انسداد مسیر عبور سیال است. این مشکل معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که پمپ در حال انتقال سیالات حاوی مواد جامد بزرگ باشد. ورود این مواد به داخل پمپ می‌تواند باعث انسداد پروانه یا مسیر ورودی پمپ شود.

در چنین شرایطی، فشار داخلی پمپ افزایش یافته و جریان سیال نامتعادل می‌شود. در نتیجه، موتور پمپ برای جبران مقاومت ایجاد شده، مجبور به کارکرد بیش از حد می‌گردد. این اضافه بار حرارتی موجب افزایش دمای موتور شده و در نهایت می‌تواند منجر به سوختن پمپ لجن کش شود.

برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی، توصیه می‌شود عملیات سرویس و تمیزکاری دوره‌ای بر روی پروانه و مسیر ورودی پمپ به‌صورت منظم انجام گیرد. این اقدام علاوه بر جلوگیری از گرفتگی، موجب افزایش عمر مفید پمپ و بهبود راندمان کاری آن نیز خواهد شد.

3. استفاده از پمپ خارج از محدوده مشخصات فنی

هر پمپ لجن کش برای کار در محدوده‌ای مشخص از دبی (Flow Rate) و هد (Head) طراحی و تنظیم شده است. در صورتی که پمپ خارج از این محدوده مورد استفاده قرار گیرد، عملکرد آن دچار اختلال شده و پیامدهایی مانند افزایش جریان مصرفی، فشار بیش از حد، و بار الکتریکی بالا به وجود می‌آید. ادامه‌ی این شرایط می‌تواند منجر به افزایش حرارت، کاهش راندمان، و در نهایت سوختن قطعات پمپ شود.

بنابراین، برای جلوگیری از بروز این مشکلات، ضروری است هنگام انتخاب و خرید پمپ لجن کش، محدوده کاری آن را به‌طور دقیق با شرایط عملیاتی سیستم (از نظر دبی و ارتفاع) هماهنگ کنید. رعایت این نکته، نقش مهمی در افزایش عمر مفید پمپ و جلوگیری از سوختن آن دارد.

4.نوسانات ولتاژ برق

نوسانات ولتاژ برق می‌تواند عملکرد پمپ لجن کش را مختل کرده و در موارد شدید موجب آسیب یا سوختن آن شود. برای پیشگیری از این مشکلات، استفاده از استابلایزر یا محافظ برق توصیه می‌شود. این تجهیزات با تثبیت ولتاژ ورودی، از وارد شدن شوک‌های الکتریکی به پمپ جلوگیری کرده و عملکرد پایدار و ایمن آن را تضمین می‌کنند.

5. خرابی قطعات و نگهداری نامناسب

یکی دیگر از عوامل مهمی که منجر به سوختن پمپ لجن کش می‌شود، خرابی قطعات داخلی و نگهداری نادرست پمپ است. به عنوان مثال، زمانی که قطعات مختلف پمپ مانند پروانه، یاتاقان، سیم‌پیچ یا آب‌بندها دچار آسیب یا فرسودگی شوند، عملکرد پمپ به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

همچنین، مراقبت ناکافی یا انجام ندادن سرویس‌های دوره‌ای پمپ می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند. به‌طور خاص، پروانه پمپ باید به صورت منظم بررسی و تمیز شود تا ذرات و رسوبات جمع‌ شده در آن از بین بروند. همچنین، روانکاری یاتاقان‌ها و سرویس به موقع سایر اجزا نباید نادیده گرفته شود، زیرا عدم انجام این اقدامات موجب افزایش اصطکاک و فشار بیش از حد به موتور می‌شود.

در نهایت، ترکیب خرابی قطعات و نگهداری نادرست می‌تواند منجر به افزایش بار مکانیکی و الکتریکی بر پمپ شده و به سوختن آن بیانجامد. رعایت برنامه نگهداری منظم و سرویس قطعات کلیدی، مهم‌ترین راهکار برای افزایش عمر مفید پمپ لجن کش است.