سبد خرید شما خالی است.
آموزش طریقه نصب گیربکس حلزونی در 6 مرحله
طریقه نصب گیربکس حلزونی یکی از مهمترین عوامل در عملکرد صحیح، طول عمر و جلوگیری از خرابیهای زودهنگام این گیربکس های صنعتی است. حتی اگر گیربکس از برند معتبر و با کیفیت بالا انتخاب شده باشد، نصب غیر اصولی میتواند باعث لرزش، نشتی روغن، داغ شدن پوسته و آسیب به بلبرینگها و چرخ دندهها شود. در این راهنما، نحوه نصب گیربکس حلزونی را به صورت خلاصه، دقیق و کاملاً عملیاتی در ۶ قدم بررسی میکنیم.
نکات مهم قبل از نصب گیربکس حلزونی
پیش از ورود به مراحل اجرایی، رعایت چند نکته پایه ضروری است. این موارد به ظاهر ساده، تأثیر زیادی در کیفیت نصب و عملکرد نهایی گیربکس دارند. پس از رعایت مواردی که در ادامه عنوان میکنیم، میتوان به آموزش طریقه نصب گیربکس حلزونی با اطمینان خاطر بیشتر پرداخت.
- دفترچه فنی و مشخصات سازنده گیربکس را بررسی کنید.
- از سالم بودن پوسته، شافتها و محل آب بندی اطمینان حاصل نمایید.
- محل نصب باید خشک، تمیز و بدون لرزش باشد.
- ابزار مناسب از جمله آچار ترک متر و ابزار هم راستاسازی در دسترس باشد.
- منبع برق موتور ایمن سازی و از روشن شدن ناخواسته جلوگیری شود.
طریقه نصب گیربکس حلزونی
نصب اصولی و مرحله به مرحله، مهمترین عامل در عملکرد پایدار گیربکس است. با رعایت دقیق طریقه نصب گیربکس حلزونی در این ۶ قدم، میتوان از بسیاری از خرابیهای پرهزینه جلوگیری کرد و عمر مفید سیستم انتقال قدرت را به طور قابل توجهی افزایش داد. این راهنما یک مسیر عملی و قابل اجرا برای نصب صحیح گیربکس در شرایط صنعتی و کارگاهی را ارائه میدهد.
قدم اول: بررسی نوع گیربکس و شرایط نصب
پیش از شروع نصب گیربکس حلزونی، باید نوع گیربکس، نوع شفت ورودی و شرایط نصب آن به صورت دقیق مشخص شود. هر مدل گیربکس حلزونی، الزامات نصب متفاوتی دارد و بی توجهی به این مرحله میتواند منجر به نشتی روغن، افزایش دما، لرزش و کاهش عمر مفید گیربکس شود.
در همین مرحله باید وضعیت نصب افقی یا عمودی نیز تعیین گردد، زیرا محل قرارگیری دریچه تنفس (ونت)، سطح روغن و نحوه خنک کاری گیربکس به این تصمیم وابسته است.
همچنین نوع شفت ورودی نقش تعیین کنندهای در روش اتصال موتور دارد؛ در گیربکسهای هالو شفت، موتور به صورت مستقیم و با فلنج استاندارد متصل میشود، در حالی که در گیربکسهای شفت توپر اتصال موتور معمولاً به شکل غیرمستقیم و با کوپلینگ یا تسمه و پولی انجام میگیرد. انتخاب نادرست روش اتصال، یکی از خطاهای رایج در طریقه نصب گیربکس حلزونی است.
الزامات نصب گیربکس حلزونی کتابی (NRV / NMRV)
گیربکسهای کتابی به دلیل پوسته مکعبی، قابلیت نصب از جهات مختلف را دارند و معمولاً مستقیماً روی شاسی یا صفحه دستگاه نصب میشوند. علاوه بر این، معمولاً نیاز به پایه جداگانه ندارند و سادگی نصب، یکی از مزایای اصلی آنها محسوب میشود. در نصب گیربکس حلزونی کتابی باید:
- وضعیت نصب افقی یا عمودی از ابتدا مشخص شود.
- دریچه تنفس (ونت) متناسب با جهت نصب تنظیم یا جابهجا گردد.
شرایط نصب گیربکس حلزونی گرد VF و MVF
گیربکسهای گرد معمولاً به صورت پایه دار، فلنج دار یا آویز نصب میشوند و نحوه مهار آنها اهمیت بیشتری دارد.
در نصب گیربکس حلزونی VF یا MVF باید:
- نوع نصب (پایه دار، فلنج دار یا آویز) متناسب با بار و فضای موجود انتخاب شود.
- در نصبهای فلنجی یا آویز، استفاده از بازوی گشتاور الزامی است تا نیروی واکنشی ایجاد شده در حین انتقال گشتاور به شاسی منتقل شده و از اعمال تنش مستقیم به پوسته گیربکس جلوگیری شود.
- وضعیت نصب به گونهای انتخاب شود که ونت در بالاترین نقطه پوسته قرار گیرد.
قدم دوم: آماده سازی شاسی و محل نصب
پس از تعیین نوع گیربکس، نوع شفت ورودی و وضعیت نصب در مرحله قبل، نوبت به آماده سازی شاسی و محل نصب میرسد. در طریقه نصب گیربکس حلزونی، کیفیت سطح نصب تاثیر مستقیمی بر عملکرد، میزان لرزش و عمر بلبرینگها دارد.
سطح نصب باید کاملاً صاف، تراز و بدون تاب باشد. نصب گیربکس روی شاسی ناهموار باعث ایجاد تنش در پوسته و در نتیجه کاهش عمر مفید یاتاقانها و چرخ دندهها میشود. پایهها یا سطح اتکای گیربکس باید هم سطح بوده و پیچها به صورت ضربدری و یکنواخت بسته شوند تا از پیچش بدنه جلوگیری شود.
در گیربکسهای کتابی (NRV / NMRV) که معمولاً مستقیماً روی شاسی یا صفحه دستگاه نصب میشوند، تراز بودن کامل سطح زیر گیربکس اهمیت بیشتری دارد، زیرا پوسته مکعبی مستقیماً بار را به شاسی منتقل میکند.
در گیربکسهای گرد VF یا MVF، بسته به نوع نصب (پایه دار، فلنج دار یا آویز)، باید محل مهار به گونهای آماده شود که وزن گیربکس و بار کاری به درستی پشتیبانی شود. در نصبهای فلنجی یا آویز، فضای کافی برای نصب بازوی گشتاور و جلوگیری از انتقال نیروی واکنشی به پوسته در نظر گرفته شود.
در پایان این مرحله، گیربکس باید بدون اعمال نیرو و فشار جانبی روی شاسی قرار گیرد و پیش نیازهای لازم برای اتصال موتور و شفت خروجی کاملاً فراهم شده باشد.
قدم سوم: اتصال الکتروموتور به گیربکس حلزونی
پس از آماده سازی شاسی و قرارگیری صحیح گیربکس، نوبت به اتصال الکتروموتور میرسد. نحوه اتصال موتور به گیربکس، به نوع شفت ورودی که در مرحله اول مشخص شده است بستگی دارد.
در گیربکسهای هالو شفت، موتور به صورت مستقیم و از طریق فلنج استاندارد به گیربکس متصل میشود. در این حالت، شفت موتور مستقیماً داخل بوش ورودی گیربکس قرار میگیرد و خار یا اتصال مکانیکی از چرخش آزاد جلوگیری میکند.
و اما در گیربکسهای شفت توپر، اتصال موتور معمولاً به صورت غیرمستقیم و با استفاده از کوپلینگ یا مجموعه تسمه و پولی انجام میشود. این روش امکان جذب ناهم راستاییهای جزئی و کاهش ضربات راه اندازی را فراهم میکند.
در این مرحله از نصب گیربکس حلزونی، هم راستایی دقیق شفت موتور و گیربکس اهمیت بالایی دارد، زیرا ناهم محوری باعث وارد شدن بار اضافی به بلبرینگها و کاهش عمر مفید آنها خواهد شد.
علاوه بر هم راستایی شفتها، کنترل جهت دوران الکتروموتور پیش از راه اندازی نهایی ضروری است. در صورت اشتباه بودن جهت چرخش، اگرچه ممکن است به خود گیربکس آسیبی وارد نشود، اما عملکرد نادرست دستگاه مصرف کننده یا آسیب به تجهیزات پایین دستی محتمل خواهد بود.
قدم چهارم: نصب و تثبیت خروجی گیربکس
پس از اتصال موتور، باید خروجی گیربکس به تجهیز بعدی متصل شود. شفت خروجی گیربکس باید کاملاً هم محور با شفت ورودی دستگاه مصرف کننده باشد تا انتقال گشتاور بدون تنش انجام شود.
در نصبهای فلنج دار یا آویز، استفاده از بازوی گشتاور الزامی است تا نیروی واکنشی ایجاد شده در حین کار به شاسی منتقل شود و فشاری به پوسته گیربکس وارد نگردد. در صورت حذف بازوی گشتاور، احتمال آسیب به پوسته و یاتاقانها افزایش مییابد.
پس از بستن اتصالات، شفت خروجی باید با دست و بدون گیرکردن یا صدای غیرعادی بچرخد. این بررسی، یکی از کنترلهای مهم در نصب گیربکس حلزونی محسوب میشود.
قدم پنجم: روغن کاری اولیه گیربکس حلزونی
پس از اتمام کامل نصب مکانیکی، روغن مناسب باید دقیقاً طبق توصیه سازنده داخل گیربکس ریخته شود. نوع روغن، ویسکوزیته، پایه روغن (معدنی یا سنتتیک) و سازگاری آن با آلیاژ چرخ دندهها، همگی نقش تعیین کنندهای در عملکرد و طول عمر گیربکس حلزونی دارند.
در بسیاری از کاربردهای عمومی، روغنهایی با ویسکوزیته ISO VG 220 یا ISO VG 320 مورد استفاده قرار میگیرند، اما انتخاب نهایی باید بر اساس سرعت ورودی، دمای کاری، نسبت تبدیل و شرایط بار انجام شود.
در گیربکسهای حلزونی دارای چرخ دنده برنزی، استفاده از روغن سازگار با فلزات زرد الزامی است و باید از روانکارهایی که حاوی افزودنیهای گوگرد فعال هستند اجتناب شود.
سطح روغن نیز باید متناسب با وضعیت نصب افقی یا عمودی تنظیم گردد. کم بودن سطح روغن یا استفاده از روانکار نامناسب، از رایجترین خطاها در نصب گیربکس حلزونی بوده و میتواند باعث افزایش دما، کاهش راندمان و سایش زود هنگام چرخ دندهها شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب روغن گیربکس صنعتی
قدم ششم: تست اولیه و راه اندازی
در آخرین مرحله از طریقه نصب گیربکس حلزونی، دستگاه ابتدا به صورت بدون بار و سپس با بار سبک راه اندازی میشود. در این مرحله باید عملکرد سیستم از نظر صدای غیرعادی، لرزش، افزایش دما و نشتی روغن به دقت بررسی شود. در صورت عملکرد یکنواخت و پایدار، میتوان نتیجه گرفت که نصب گیربکس حلزونی به درستی انجام شده و دستگاه آماده بهره برداری در شرایط کاری واقعی خواهد بود.
خطاهای رایج نصب گیربکس حلزونی
با وجود رعایت مراحل نصب، برخی اشتباهات رایج میتوانند باعث کاهش راندمان، افزایش استهلاک و حتی خرابی زودهنگام گیربکس شوند. آشنایی با این خطاها کمک میکند تا فرآیند نصب با دقت بیشتری انجام شود.
بیشتر بخوانید: آموزش تعمیر گیربکس حلزونی در 10 مرحله
نصب گیربکس روی شاسی ناهموار یا بدون تراز دقیق
این موضوع باعث ایجاد تنش در پوسته، افزایش لرزش و کاهش عمر بلبرینگها و چرخ دندهها میشود.
عدم همراستایی صحیح شفتها
ناهم محوری بین شفت موتور و گیربکس یا بین خروجی گیربکس و تجهیز مصرف کننده، یکی از شایعترین دلایل خرابی یاتاقانها و آببندهاست.
بیتوجهی به محل دریچه تنفس (ونت)
قرار نگرفتن ونت در بالاترین نقطه پوسته میتواند منجر به افزایش فشار داخلی و نشتی روغن شود.
حذف یا نصب نادرست بازوی گشتاور در مدلهای فلنجدار یا آویز
در این حالت، نیروی واکنشی مستقیماً به پوسته منتقل شده و احتمال ترکخوردگی یا آسیب به یاتاقانها افزایش مییابد.
استفاده از روغن نامناسب یا تنظیم نادرست سطح روغن
انتخاب روانکار ناسازگار با چرخدندههای برنزی یا کمبودن سطح روغن، باعث افزایش دما و سایش زودهنگام میشود.
راه اندازی گیربکس با بار کامل بدون تست اولیه
عدم انجام تست بدون بار و بار سبک، احتمال بروز آسیبهای پنهان در همان ساعات ابتدایی کار را بالا میبرد.
سوالات متداول
نصب گیربکس حلزونی شامل چه مراحلی است؟
بهطور خلاصه، طریقه نصب گیربکس حلزونی شامل بررسی نوع گیربکس و شرایط نصب، آمادهسازی شاسی، اتصال الکتروموتور، نصب خروجی گیربکس، روغنکاری اولیه و در نهایت تست و راهاندازی اولیه است.
آیا نحوه نصب گیربکس حلزونی کتابی با مدلهای گرد متفاوت است؟
بله. گیربکسهای کتابی (NRV / NMRV) معمولاً مستقیماً روی شاسی نصب میشوند، در حالی که گیربکسهای گرد VF و MVF اغلب بهصورت پایهدار، فلنجدار یا آویز نصب شده و در بسیاری از موارد نیاز به بازوی گشتاور دارند.
مهمترین نکته در اتصال موتور به گیربکس حلزونی چیست؟
مهمترین نکته، همراستایی دقیق شفت موتور و گیربکس است. ناهممحوری باعث وارد شدن بار اضافی به بلبرینگها و کاهش عمر مفید گیربکس میشود.
آیا جهت دوران الکتروموتور در نصب گیربکس حلزونی اهمیت دارد؟
بله. پیش از راهاندازی نهایی باید جهت چرخش الکتروموتور کنترل شود، زیرا جهت اشتباه میتواند باعث عملکرد نادرست دستگاه مصرفکننده یا آسیب به تجهیزات پاییندستی شود.
چه روغنی برای گیربکس حلزونی مناسب است؟
نوع روغن باید دقیقاً مطابق توصیه سازنده انتخاب شود. معمولاً روغنهایی با ویسکوزیته ISO VG 220 یا ISO VG 320 استفاده میشوند. در گیربکسهای دارای چرخدنده برنزی، استفاده از روغن سازگار با فلزات زرد الزامی است.
آیا میتوان گیربکس حلزونی را بلافاصله با بار کامل راهاندازی کرد؟
خیر. طبق اصول طریقه نصب گیربکس حلزونی، ابتدا باید تست بدون بار و سپس با بار سبک انجام شود تا از صحت نصب، نبود نشتی، لرزش یا صدای غیرعادی اطمینان حاصل گردد.
شایعترین خطای نصب گیربکس حلزونی چیست؟
از شایعترین خطاها میتوان به نصب روی شاسی ناهموار، عدم همراستایی شفتها، بیتوجهی به محل ونت، استفاده از روغن نامناسب و حذف بازوی گشتاور در مدلهای فلنجدار یا آویز اشاره کرد.
