جدول انتخاب منبع انبساط بسته برای بسیاری از کاربران کاربردی‌تر از ورود به محاسبات مهندسی است؛ زیرا آن‌ها ترجیح می‌دهند بر اساس حجم سیستم یا نوع کاربری، به‌ صورت سریع و تجربی ظرفیت مناسب را پیدا کنند. به همین دلیل در بازار، جدول‌های انتخاب منبع انبساط بسته برای سیستم‌های گرمایشی، مدارهای آب سرد، موتورخانه‌های صنعتی و سیستم‌های خورشیدی استفاده می‌شود.
این جدول‌ها بر اساس تجربه اجرایی، محدوده‌های دمایی استاندارد و ظرفیت مؤثر مخزن طراحی شده‌اند تا کاربر بتواند بدون محاسبات پیچیده، گزینه مناسب را انتخاب کند. در ادامه، جدول‌های عملی انتخاب منبع انبساط بسته برای کاربردهای مختلف آورده شده است.

جدول انتخاب منبع انبساط بسته

در مقاله محاسبه حجم منبع انبساط بسته یاد گرفتیم ظرفیت منبع بر اساس حجم سیستم، فشار و ضریب انبساط آب تعیین می‌شود. اما همه کاربران به دنبال فرمول نیستند. به همین دلیل، در این بخش جدول انتخاب منبع انبساط بسته را ارائه می‌کنیم تا بتوانید فقط با توجه به نوع سیستم (گرمایشی، سرمایشی، صنعتی یا خورشیدی) سایز مناسب را انتخاب کنید.

منبع انبساط بسته برای سیستم‌های گرمایشی رادیاتوری

نوع سیستم: گرمایشی رادیاتوری، پکیج مرکزی، موتورخانه ساختمانی
دمای کاری: حدود 70–80°C
فشار اولیه: 1 تا 1.5 bar

حجم کل سیستم (Vs)	حجم پیشنهادی
80 – 120 لیتر	8 – 12 لیتر
120 – 180 لیتر	12 – 18 لیتر
180 – 300 لیتر	18 – 24 لیتر
300 – 450 لیتر	24 – 35 لیتر
450 – 650 لیتر	35 – 50 لیتر
650 – 900 لیتر	50 – 60 لیتر
900 – 1200 لیتر	60 – 80 لیتر
1200 – 1800 لیتر	80 – 100 لیتر
1800 – 2500 لیتر	100 – 150 لیتر
2500 – 3500 لیتر	150 – 200 لیتر
3500 – 5000 لیتر	200 – 300 لیتر

جدول انتخاب منبع انبساط بسته برای مدارهای آب سرد

نوع سیستم: مدار آب سرد چیلر، فن‌کوئل، هواساز
دمای کاری: حدود 7–12°C
فشار اولیه: 1.5 تا 2 bar
در مدار سرد، ضریب انبساط کمتر است، اما معمولاً حجم سیستم بالاتر است، به همین دلیل در جدول انتخاب منبع انبساط بسته برای چیلرها، سایزهای بزرگ‌تر دیده می‌شود.

حجم کل سیستم (Vs)	حجم پیشنهادی
300 – 500 لیتر	12 – 18 لیتر
500 – 900 لیتر	18 – 24 لیتر
900 – 1500 لیتر	24 – 35 لیتر
1500 – 2500 لیتر	35 – 50 لیتر
2500 – 4000 لیتر	50 – 80 لیتر
4000 – 6000 لیتر	80 – 100 لیتر
6000 – 9000 لیتر	100 – 150 لیتر
9000 – 12000 لیتر	150 – 200 لیتر

انتخاب منبع انبساط بسته برای سیستم‌های گرمایشی صنعتی

نوع سیستم: موتورخانه‌های صنعتی، بویلرهای آب داغ
دمای کاری: 85–95°C
فشار اولیه: 1–1.5 bar
این جدول نشان می‌دهد که در دماهای بالا، باید محافظه‌ کارانه‌تر باشد و در جدول به‌ صورت خودکار حجم‌هایی با ضریب اطمینان بالا پیشنهاد می‌شود.

حجم کل سیستم (Vs)	حجم پیشنهادی
500 – 1000 لیتر	50 – 80 لیتر
1000 – 1500 لیتر	80 – 100 لیتر
1500 – 2500 لیتر	100 – 150 لیتر
2500 – 3500 لیتر	150 – 200 لیتر
3500 – 5000 لیتر	200 – 300 لیتر
5000 – 7000 لیتر	300 – 400 لیتر
7000 – 10000 لیتر	400 – 500 لیتر

منبع انبساط بسته برای سیستم‌های خورشیدی

در سیستم‌های خورشیدی، نوسان دما شدید بوده ولی معمولاً سیال مخلوط آب و گلیکول است، بنابراین هم در محاسبه حجم و هم در جدول انتخاب، حاشیه ایمنی بیشتری در نظر می‌گیرند.

تعداد کالکتور	حجم تقریبی سیستم	حجم پیشنهادی منبع انبساط
2 – 3 عدد	60 – 90 لیتر	12 – 18 لیتر
4 – 6 عدد	90 – 130 لیتر	18 – 24 لیتر
6 – 8 عدد	130 – 200 لیتر	24 – 35 لیتر
8 – 12 عدد	200 – 350 لیتر	35 – 50 لیتر
12 – 18 عدد	350 – 500 لیتر	50 – 80 لیتر

نکات مهم و خطاهای رایج در محاسبه و انتخاب منبع انبساط بسته

چه از فرمول محاسبه حجم منبع انبساط بسته استفاده کنید و چه تنها به جدول تکیه نمایید، این نکات را فراموش نکنید:

حجم اسمی با حجم مؤثر تفاوت دارد، (همیشه دیتاشیت را ببینید، حجم مفید داخل دیافراگم ممکن است کمتر باشد.)
فشار باد اولیه (Pre-charge)، باید متناسب با Pi تنظیم شود؛ اگر این فشار اشتباه باشد، تمام زحمات محاسبه و استفاده از جدول بی‌اثر می‌شود.
در دماهای بالاتر از 80–85°C، حتماً منبع را یک سایز بزرگ‌تر از مقدار تئوری انتخاب کنید.
برای پمپ‌های آب خانگی و بوسترپمپ‌ها، منبع انبساط بیشتر برای کاهش تعداد استارت پمپ است؛ بنابراین ظرفیت بزرگ‌تر، عمر پمپ را افزایش می‌دهد.
خطای برآورد حجم Vs یعنی اگر از حجم واقعی سیستم مطمئن نیستید، در محاسبه حجم منبع انبساط بسته کمی محافظه‌کار باشید و هنگام استفاده از جدول انتخاب منبع انبساط بسته رنج بالاتر را انتخاب کنید تا خطر کمبود ظرفیت و افزایش فشار به وجود نیاید.