آموزش تعویض خازن پمپ کف کش در زمان مناسب

اهمیت تعویض خازن پمپ کف کش در زمان مناسب از آنجایی است که عملکرد صحیح دستگاه تا حد زیادی به سلامت این قطعه وابسته است. خازن در پمپ‌های تک فاز وظیفه دارد موتور را در لحظه شروع به کار راه اندازی کرده و با ایجاد گشتاور اولیه، چرخش یکنواخت آن را حفظ کند. به مرور زمان یا در اثر نوسانات برق، ممکن است این قطعه ضعیف یا خراب شود و در نتیجه، پمپ کف کش به درستی روشن نشود یا توان لازم برای پمپاژ آب را نداشته باشد.

شناخت علائم خرابی خازن و اقدام به تعویض آن در زمان مناسب، از وارد شدن آسیب‌ جدی به موتور و هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند. در ادامه بررسی می‌کنیم چه نشانه‌هایی خبر از خرابی خازن کف کش می‌دهند و سپس مراحل تعویض آن را توضیح می‌دهیم.

بیشتر بخوانید: خازن پمپ چیست؟

علائم خرابی خازن پمپ کف کش

خرابی خازن معمولا با علائم مشخصی همراه است که در صورت نادیده گرفتن، ممکن است به سوختن موتور منجر شود. اگر پمپ روشن نمی‌شود یا عملکرد ضعیفی دارد، زمان تعویض خازن پمپ کف کش فرا رسیده است. نشانه‌های متداول دیگری نیز وجود دارد که در ادامه عنوان کرده‌ایم:

1. پمپ روشن نمی‌شود اما صدای وزوز از موتور به گوش می‌رسد.
2. کف کش به سختی و با تاخیر شروع به کار می‌کند و پس از چند ثانیه خاموش می‌شود.
3. کاهش پمپاژ آب و افت فشار خروجی به شکل محسوس.
4. در زمان کارکرد پمپ، بدنه آن بیش از حد معمول داغ می‌شود.
5. تغییر شکل ظاهری خازن مانند برآمدگی در قسمت بالایی، نشت مایع روغنی یا ترک خوردگی، معمولا به معنای خرابی قطعه است.
6. اگر ظرفیت خازن را با مولتی متر اندازه بگیرید و مقدار آن کمتر از 80 درصد مقدار درج شده روی بدنه باشد، زمان تعویض خازن پمپ کف کش فرا رسیده است.

آموزش گام به گام تعویض خازن پمپ کف کش

قبل از هر اقدامی برای تعویض خازن پمپ کف کش، برق ورودی دستگاه را به طور کامل از فیوز یا کلید اصلی قطع کنید. خازن حتی پس از قطع برق ممکن است بار الکتریکی خطرناکی در خود نگه دارد. حتما از دستکش عایق، عینک ایمنی و ابزار دارای روکش پلاستیکی استفاده کنید تا از خطر برق گرفتگی جلوگیری شود.

ایمنی و دسترسی به خازن

در ابتدا مطمئن شوید پمپ از مدار برق جدا شده است. سپس برای تخلیه بار باقیمانده در خازن، از مقاومت 20 کیلو اهم واتی استفاده کنید. سیم‌های مقاومت را چند ثانیه به دو سر ترمینال خازن وصل کرده تا شارژ الکتریکی تخلیه شود.
اگر مقاومت در دسترس نیست، می‌توان از پیچ گوشتی با دسته‌ی عایق برای اتصال کوتاه لحظه‌ای استفاده کرد، اما چون جرقه‌ی نسبتا قوی ایجاد می‌شود، این روش تنها در شرایط اضطراری توصیه می‌گردد.
در ادامه، محفظه پلاستیکی خازن را که معمولا در قسمت بالایی موتور پمپ قرار دارد باز کنید تا دسترسی به قطعه امکان پذیر شود.

بازرسی ظاهری و تست اولیه

پس از باز کردن محفظه، وضعیت ظاهری خازن را بررسی کنید. هرگونه تورم، نشت روغن، تغییر رنگ یا بوی سوختگی نشانه خرابی است. سپس با مولتی متر در حالت تست بوق (Continuity) دو سر خازن را اندازه بگیرید.
اگر مولتی متر بوق زد، یعنی خازن اتصال کوتاه دارد و معیوب است. در صورت سالم بودن اولیه، به مرحله بعد یعنی تست دقیق بروید.

بررسی ظرفیت خازن با مولتی متر

در این مرحله از تعویض خازن پمپ کف کش باید مولتی متر را روی حالت اندازه گیری ظرفیت قرار دهید. دو سر خازن را به پروب‌ها متصل کنید و عدد نمایش داده شده را با ظرفیت‌ نامی روی بدنه مقایسه نمایید.
اگر مقدار کمتر از 80% میزان درج شده بود، خازن ضعیف یا سوخته است. اگر مولتی متر OL یا 1 را نشان دهد، یعنی خازن قطع شده و قابل استفاده نیست.

تعویض خازن پمپ کف کش

اکنون می‌توانید خازن معیوب را تعویض کنید. ابتدا از نحوه‌ی اتصال سیم‌ها عکس بگیرید تا هنگام نصب اشتباه نکنید. سپس سیم‌ها را با انبر دست جدا کرده و خازن جدید را جایگزین نمایید.
در انتخاب خازن جدید، به سه نکته مهم دقت کنید:

1. ظرفیت (μF) باید دقیقا برابر با خازن قبلی باشد (اختلاف بیش از 5% مجاز نیست).
2. ولتاژ کاری باید مساوی یا بیشتر از مدل قبلی باشد (برای مثال 250 V یا 300 V).
3. نوع خازن (دائم کار یا راه انداز) باید مطابق نوع موتور پمپ انتخاب شود.

پس از اتصال سیم‌ها، خازن را در محفظه‌ی خود قرار دهید، درپوش را ببندید و اتصالات را بررسی کنید تا هیچ سیم لخت یا اتصال نادرستی وجود نداشته باشد.

تست عملکرد

پس از اینکه از نصب صحیح خازن اطمینان حاصل کردید، پمپ را به برق وصل کرده و روشن کنید. اگر موتور به راحتی و بدون صدای غیر عادی راه اندازی شد و جریان آب به حالت طبیعی بازگشت، یعنی عملیات تعویض خازن پمپ کف کش با موفقیت انجام شده است.

بیشتر بخوانید: آموزش تعمیر پمپ کف کش با شناخت 6 مشکل رایج