سبد خرید شما خالی است.
الکتروموتور ضد انفجار چیست؟
برای بسیاری از افرادی که به تازگی وارد دنیای صنعت شده‌اند، این پرسش مطرح می‌شود که الکتروموتور ضد انفجار چیست، چه ساختار و مشخصاتی دارد، انواع آن کدامند و چه برندهایی در تولید آن‌ها موفق‌تر هستند. در این وبلاگ از رهاب صنعت سپاهان، به تمام این موارد خواهیم پرداخت و با ارائه اطلاعات جامع، به شما کمک می‌کنیم تا با دید کامل‌تری نسبت به انتخاب این الکتروموتورها اقدام کنید.
تعریف الکتروموتور ضد انفجار
Explosion Proof Motor یا الکتروموتور ضد انفجار نوعی موتور الکتریکی است که به طور ویژه برای استفاده در محیط‌های مستعد انفجار مانند پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها، معادن ذغال سنگ، استگاه‌های گاز و کارخانه‌های تولید رنگ طراحی شده‌اند.
در این محیط‌ها وجود بخارات اشتعال‌زا، گازهای خطرناک یا ذرات معلق می‌تواند کوچک‌ترین جرقه یا حرارت را به یک انفجار بزرگ تبدیل کند، بنابراین استفاده از موتوری که ایمنی بالایی داشته باشد کاملا ضروری است.
این موتورها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که در صورت بروز جرقه یا احتراق داخلی، شعله یا فشار ناشی از آن به بیرون نشت نکند و از درگیر شدن محیط اطراف با فاجعه پیشگیری می‌کند.
در پاسخ پرسش الکتروموتور ضد انفجار چیست، می‌توان گفت هدف اصلی از ساخت این موتورها، جلوگیری از انتشار جرقه یا شعله احتمالی از درون محفظه موتور به محیط بیرون است، نه حذف کامل امکان اشتعال داخلی.
آشنایی با ساختار و مشخصات فنی الکتروموتورهای ضد انفجار
برای رسیدن به پاسخ کامل این پرسش که الکتروموتور ضد انفجار چیست، لازم است با ساختار و مشخصات فنی آن‌ها نیز به طور دقیق آشنا شوید. موتور الکتریکی ضد انفجار از نظر عملکرد تفاوت زیادی با موتورهای معمولی ندارد، اما در نحوه طراحی، جنس قطعات و سیستم ایمنی، تفاوت‌های مهمی وجود دارد که باعث می‌شود در محیط‌های پرخطر بتوانند بدون ایجاد اختلال عمل کنند.
اما ویژگی مشترکی که بین تمام این موتورها وجود دارد، این است که همه آن‌ها باید دارای گواهی بین المللی ATEX یا IECEx باشند تا اطمینان حاصل شود طراحی آن‌ها مطابق با استانداردهای ایمنی جهانی انجام شده است.
جنس بدنه و طراحی مقاوم در برابر انفجار
در این موتورها، تمام اجزا از جمله پوسته، درپوش‌ها، ترمینال، کابل‌ور و محفظه اتصالات به گونه‌ای طراحی می‌شوند که از نشت شعله، جرقه یا گازهای قابل اشتعال جلوگیری شود. بدنه موتور معمولا از چدن یا فولاد ضخیم ساخته می‌شود تا در برابر فشار ناشی از انفجار داخلی مقاوم کافی داشته باشد و هیچگونه شکست یا ترک در آن ایجاد نشود.
سیستم خنک کاری ایمن و استاندارد
سیستم خنک کاری یکی از مهم‌ترین بخش‌های موتورهای ضد انفجار است؛ زیرا افزایش دمای بدنه می‌تواند خطر اشتعال را به همراه داشته باشد. برای کنترل حرارت، از روش‌های خنک کنندگی استاندارد مانند IC411 یا IC416 استفاده می‌شود تا دما در محدوده مجاز باقی بماند.
کابل‌ور ضد انفجار
در این موتورها، ورودی کابل یا همان Cable Gland از نوع ضد انفجار است و معمولا دارای رزوه‌های دقیق، اورینگ‌های آب بندی و پوشش مقاوم در برابر حرارت و فشار می‌باشد. این بخش مانع از ورود گاز یا گرد و غبار قابل اشتعال به درون موتور شده و همچنین از خروج هرگونه جرقه احتمالی جلوگیری می‌کند.
کلاس حرارتی و درجه حفاظت موتورهای ضد انفجار
از نظر کلاس حرارتی و عایقی، بیشتر موتورهای ضد انفجار در کلاس F یا H طراحی می‌شوند که تحمل دمای بالا را دارند. علاوه بر این، درجه حفاظت آن‌ها به طور معمول IP65، IP55 یا بالاتر است تا در برابر نفوذ رطوبت، گرد و غبار و ذرات معلق مقاومت کافی داشته باشند.
انواع موتور الکتریکی ضد انفجار
حالا که فهمیدیم الکتروموتور ضد انفجار چیست و با ساختار و مشخصات فنی آن آشنا شدیم، وقت آن است که اطلاعات کاملی از انواع مختلف این موتورها و کاربردهای هر یک داشته باشیم. انتخاب نوع مناسب موتور بسته به محیط کاری، خطرات انفجاری و میزان محافظت مورد نیاز تعیین می‌شود. به طور کلی، این موتورها از نظر طراحی بدنه و نحوه محافظت در برابر عوامل محیطی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند.
موتور ضد انفجار پوسته باز (Open Type)
این موتورها دارای پوسته باز هستند و جریان هوا به راحتی از اطراف موتور عبور می‌کند. به همین دلیل، سیستم خنک کاری طبیعی یا با فن ساده انجام می‌شود. این دسته بیشتر در فن‌ها، پمپ‌های کوچک و ماشین آلات سبک صنعتی استفاده می‌شوند، جایی که نیاز به تهویه باز و خنک کاری طبیعی وجود دارد. با این حال، میزان محافظت آن‌ها در برابر عوامل محیطی متفاوت است و به چهار دسته تقسیم می‌شوند.
- کاملا محافظت شده: طراحی بدنه طوری است که هیچ ذره گرد و غبار، مایع یا گاز قابل اشتعالی نمی‌تواند وارد موتور شود. این نوع برای محیط‌های پر خطر با ریسک انفجار بالا مناسب است.
- محافظت در برابر قطره: موتور در برابر قطره‌های آب یا رطوبت محدود محافظت شده، اما برای محیط‌های خیلی مرطوب یا با اسپری مایع مناسب نیست.
- محافظ در برابر پاشش: موتور توانایی مقاومت در برابر پاشش آب یا مواد شیمیایی را دارد، اما همچنان تهویه آن باز است.
- محافظت در برابر شرایط آب و هوایی: طراحی شده برای محیط‌های بیرونی که تحت تاثیر باران، گرد و غبار یا تابش مستقیم خورشید هستند.
موتور ضد انفجار پوسته محصور
این موتورها برای محیط‌های صنعتی با ریسک متوسط تا پایین طراحی شده‌اند و بدنه آن‌ها به گونه‌ای محصور شده که هیچ هوای بیرونی مستقیما وارد موتور نمی‌شود. انواع آن شامل موارد زیر است:
- الکتروموتور محصور ضد انفجار: کاملا بسته و بدون سیستم تهویه خاص، مناسب محیط‌های خشک و کنترل شده.
- موتور محصور با مقدار هوای کافی: دارای فضای محدود تهویه برای کنترل دما در محیط‌های با ریسک متوسط.
- موتور الکتریکی محصور بدون تهویه هوا: خنک کاری موتور صرفا از طریق بدنه انجام می‌شود و هیچ جریان هوای داخلی وجود ندارد.
- الکتروموتور محصور به همراه پروانه خنک کننده: مجهز به فن داخلی برای دفع حرارت و افزایش ایمنی در محیط‌های گرم یا پر گرد و غبار.
بهترین برندهای موتور ضد انفجار
در بازار، انواع موتورهای ضد انفجار از برندههای ایرانی و خارجی موجود است و می‌توانید با توجه به کاربرد و بودجه خود بهترین گزینه را انتخاب کنید. از میان برندهای پرطرفدار، می‌توان به موتورها و محصولات برندهای مختلف اشاره کرد؛ برای مثال، بسیاری از صنایع به دلیل کیفیت و ایمنی بالا، الکتروموتور جمکو را انتخاب می‌کنند که از نظر قیمت نیز گزینه‌ای مناسب برای مصرف کنندگان است.
همچنین موتورهای تولیدی موتوژن با خدمات پس از فروش گسترده و قابل اعتماد عرضه می‌شوند و از این نظر مشتریان اطمینان خاطر ایجاد کرده‌اند. از سوی دیگر، برند آلمانی زیمنس (Siemens) به عنوان یک برند شناخته شده و معتبر، توانسته در سطح بین المللی اعتماد مصرف کنندگان را جلب کند و محصولاتی با تکنولوژی پیشرفته به بازار ارائه دهد.
