تمام آنچه که باید درباره تعویض روغن پمپ کف کش بدانید

تعویض روغن پمپ کف کش از جمله اقدامات مهم در نگهداری و افزایش طول عمر دستگاه است. این فرایند باید به صورت دوره‌ای و منظم انجام گیرد تا از بروز خرابی‌های احتمالی، افت راندمان و سوختن موتور جلوگیری شود. اهمیت ندادن به این موضوع در زمان مناسب، می‌تواند به اکسید شدن روغن در اثر گذشت زمان، کاهش خاصیت روان کنندگی و حتی آسیب جدی به بخش‌های مکانیکی پمپ منجر شود. همچنین قرار گرفتن روغن در معرض حرارت بالا به مرور باعث از بین رفتن خواص فیزیکی آن شده و در نتیجه توانایی خنک کاری دستگاه کاهش می‌یابد.

در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به موضوع تعویض روغن پمپ کف کش بپردازیم و تمام نکات، مراحل و توصیه‌های لازم برای انجام صحیح این فرایند را توضیح دهیم تا بتوانید با اطمینان و بدون نیاز به تکنسین، روغن پمپ خود را تعویض کنید.

آماده سازی وسایل برای تعویض روغن پمپ کف کش

پیش از اینکه دست به کار تعویض روغن پمپ کف کش شوید، بهتر است تمام وسایل لازم را آماده کنید تا فرایند بدون وقفه پیش برود.

• ظرف جمع آوری روغن کهنه: یک ظرف مقاوم با درپوش تهیه کنید تا هنگام تخلیه، روغن روی زمین نریزد و بتوانید بعدا آن را به صورت ایمن دفع کنید.
• آچار باز کردن پیچ تخلیه: بسته به مدل پمپ، ممکن است اندازه پیچ متفاوت باشد. بهتر است آچار مناسب و سالم در دسترس داشته باشید تا به بدنه پمپ آسیبی وارد نشود.
• قیف یا سرنگ مخصوص پر کردن روغن: استفاده از قیف کوچک یا سرنگ صنعتی باعث می‌شود روغن تمیز و بدون آلودگی وارد محفظه شود. قیف توری دار بهترین گزینه است، زیرا از ورود ذرات معلق به پمپ پیشگیری می‌کند.
• دستکش و دستمال تمیز: برای جلوگیری از تماس مستقیم با روغن و پاک کردن بخش‌های چرب، از دستکش نیتریل یا لاتکس و چند دستمال پارچه‌ای استفاده کنید.
• واشر یا اورینگ یدکی: در زمان باز و بسته کردن پیچ تخلیه یا درپوش پر کردن، ممکن است اورینگ فرسوده شود. بهتر است یک عدد یدکی از قبل آماده داشته باشید تا در صورت نیاز تعویض کنید.
• دفترچه یا برگه مشخصات پمپ: اگر در دسترس است، حتما پیش از شروع به آن نگاهی بیندازید تا از محل دقیق پیچ‌ها، نوع روغن و میزان مورد نیاز اطلاع پیدا کنید.

نکات مهم ایمنی پیش از تعویض روغن

• قطع کامل برق: قبل از هر اقدامی، دوشاخه پمپ را از پریز بیرون بکشید و مطمئن شوید پمپ به هیچ منبع برقی متصل نیست.
• صبر برای خنک شدن پمپ: اگر پمپ به تازگی کارکرده، اجازه دهید حداقل 20 تا 30 دقیقه در حالت خاموش بماند تا دمای آن کاهش یابد.
• محیط کار تمیز و خشک: تعویض روغن را در محلی انجام دهید که کف آن خشک باشد و احتمال لغزش یا ریختن آب روی قطعات برقی وجود نداشته باشد.
• عدم تماس روغن با پوست یا چشم: روغن‌های صنعتی ممکن است باعث تحریک پوست یا آلرژی شوند. در صورت تماس، فورا محل را با آب و صابون بشویید.
• حفظ محیط زیست: روغن مصرف شده را در ظرف بسته نگهداری کنید و هرگز در خاک یا فاضلاب نریزید. می‌توانید آن را به تعمیرگاه‌ها یا مراکز جمع‌آوری مواد روغنی تحویل دهید.

تعویض روغن پمپ کف کش در 7 مرحله

پس از آماده سازی وسایل مورد نیاز و رعایت دقیق نکات ایمنی عنوان شده، اکنون می‌توان با اطمینان به مراحل عملی تعویض روغن پرداخت. در همین راستا خواند مقاله آموزش تعمیر پمپ کف کش با شناخت 6 مشکل رایج را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

قرار دادن پمپ روی سطح صاف و تراز

برای تخلیه کامل روغن، پمپ را روی یک سطح صاف و افقی قرار دهید. در برخی مدل‌ها بهتر است پمپ روی پهلو قرار گیرد تا محفظه روغن کاملا تخلیه گردد. این کار باعث می‌شود روغن کهنه به صورت کامل خارج شده و عملیات پر کردن روغن جدید دقیق‌تر انجام شود.

پیدا کردن پیچ تخلیه و پلاگ پر کردن روغن

معمولا روی بدنه پمپ، یک پیچ کوچک برای تخلیه روغن و یک پیچ بالاتر برای پر کردن یا شارژ مجدد روغن تعبیه شده است. قبل از شروع کار، محل دقیق این پیچ‌ها را بررسی کرده و مطمئن شوید که ابزار مناسب برای باز کردن آن‌ها در دسترس است.

باز کردن پیچ تخلیه و تخلیه روغن کهنه

ظرف مناسبی زیر پیچ تخلیه قرار دهید تا روغن کهنه به طور کامل جمع‌آوری شود. پیج را باز کنید و اجازه دهید روغن به طور کامل تخلیه گردد. در صورتی که روغن رنگ غیر عادی (مثل آبی یا گل‌آلود) داشته باشد یا کف ایجاد کرده باشد، احتمال نفوذ آب یا آلودگی وجود دارد و بهتر است وضعیت پمپ بررسی شود.

بررسی اورینگ یا واشر و تمیزکاری محل

اورینگ یا واشر پیچ تخلیه را بررسی کنید و در صورت فرسودگی یا ترک خوردن، آن را تعویض نمایید تا از نشت روغن جلوگیری شود. محل رزوه‌ها و اطراف پیچ را با دستمال تمیز پاک کنید تا هنگام بستن، اتصال به درستی انجام شود.

بستن پلاگ تخلیه

پس از تخلیه کامل روغن کهنه، پلاگ تخلیه را با اورینگ نو (در صورت تعویض) ببندید. نیازی نیست خیلی محکم کنید، فقط به اندازه‌ای که از نشت جلوگیری شود کافی است.

پر کردن روغن جدید

پمپ را دوباره روی سطح صاف و تراز قرار دهید. پیچ پر کردن روغن را باز کنید و با استفاده از قیف، روغن جدید را به آرامی داخل محفظه بریزید. روغن را تا سطح مشخص (مثلا نشانگر سطح روغن یا پنجره شفاف) پر کنید. اگر دفترچه پمپ مقدار دقیق روغن را ذکر کرده است، حتما همان مقدار را رعایت کنید.

بستن پلاگ پر کردن، پاکسازی و تست اولیه

• پیچ پر کردن روغن را ببندید و اطراف آن را با دستمال پاک کنید.
• قبل از وصل کردن پمپ به برق، مطمئن شوید هیچ نشتی وجود ندارد.
• سپس پمپ را برای چند دقیقه در حالت کارکرد ملایم روشن کنید و دوباره اطراف پلاگ‌ها را برای نشتی بررسی نمایید.
• سطح روغن را بعد از چند دقیقه دوباره کنترل کنید و در صورت نیاز، مقدار کمی روغن اضافه کرده تا سطح بهینه حفظ شود.

کدام روغن مناسب پمپ کف کش است؟

زمانی که تصمیم به تعویض روغن پمپ کف کش دارید انتخاب روغن مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا روغن علاوه بر روانکاری، وظیفه خنک کردن و محافظت از قطعات داخلی پمپ را نیز بر عهده دارد. چند نکته کلیدی که در ادامه عنوان می‌شود را حتما در نظر بگیرید.

• هماهنگی ویسکوزیته: همیشه روغنی انتخاب کنید که ضخامت و روانی آن مشابه روغن اصلی باشد.
• سازگاری با قطعات: روغن باید با لاستیک‌ها، اورینگ‌ها و پلاستیک‌های داخل پمپ سازگار باشد.
• اجتناب از ترکیب بی‌رویه: بهتر است روغن‌های مختلف را با هم مخلوط نکنید مگر اینکه مشخصات آن‌ها یکسان باشد.
• توجه به دمای کارکرد: برای پمپ‌های که دارای کارکرد طولانی هستند یا در محیط‌های گرم مورد استفاده قرار می‌گیرند، روغن‌های مقاوم به حرارت بالا توصیه می‌شوند.

با رعایت این نکات، انتخاب روغن مناسب ساده‌تر شده و طول عمر پمپ افزایش می‌یابد. در ادامه، انواع روغن‌هایی که برای پمپ‌های کف کش قابل استفاده هستند و جایگزین‌های متداول آن‌ها را بررسی می‌کنیم. برای مقایسه سریع و تصمیم‌گیری آسان‌تر، می‌توانید جدول کوتاه زیر را مشاهده کنید:

روغن توصیه شده توسط شرکت سازنده پمپ

بهترین گزینه همواره روغنی است که سازنده پمپ در دفترچه راهنما یا برچسب روی پمپ پیشنهاد کرده است. این روغن‌ها دقیقا با ویسکوزیته، خواص عایق و شرایط دمایی موتور هماهنگ هستند و از آسیب به قطعات داخلی جلوگیری می‌کنند. اولویت همواره با روغن اصلی توصیه شده است.

روغن ترانس یا ترانسفورماتور

این نوع روغن‌ها که جز روغن‌های معدنی و عایق الکتریکی هستند، علاوه بر روانکاری، خاصیت خنک کنندگی و محافظت از سیم پیچ‌ها را دارند. مقاومت بالا در برابر دما و قابلیت انتقال حرارت از ویژگی‌های مهم روغن ترانس است که آن را برای استفاده در پمپ کف کش بسیار مناسب می‌کند.

روغن معدنی استاندارد (ISO VG 32 یا 46)

در صورتی که روغن اصلی یا ترانس در دسترس نباشد، می‌توان از روغن‌های معدنی با درجه ویسکوزیته مشابه استفاده کرد. این روغن‌ها برای پمپ‌های تک فاز و سه فاز مناسب هستند، به شرطی که با دفترچه پمپ و قطعات داخلی سازگار باشند.

روغن مصنوعی یا سنتتیک

برای پمپ‌های صنعتی با کارکرد سنگین یا محیط‌های با دمای بالا، روغن‌های سنتتیک یا نیمه سنتتیک گزینه مناسبی هستند. این روغن‌ها دارای طول عمر بیشتر، پایداری حرارتی بالا و مقاومت در برابر اکسید شدن می‌باشند، اما پیش از استفاده باید از سازگاری آن‌ها با قطعات پمپ اطمینان حاصل شود.

جایگزین‌های احتمالی

اگر نوع روغن پمپ مشخص نشده باشد یا در دفترچه چیزی ذکر نشده باشد، روغن‌های SAE10W و SAE20W می‌توانند به عنوان جایگزین موقت مورد استفاده قرار گیرند. در این حالت، دقت کنید که ویسکوزیته، سازگاری با قطعات لاستیکی و اورینگ‌ها و شرایط دمایی رعایت شود تا آسیبی به پمپ وارد نشود.

چه زمانی برای تعویض روغن پمپ کف کش باید اقدام کرد؟

تعویض روغن پمپ کف کش یکی از اقدامات ضروری جهت نگهداری و افزایش طول عمر و کارایی پمپ است. برخی از نشانه‌ها وجود دارند که هشداری برای فرا رسیدن زمان تعویض روغن هستند. از جمله این نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تغییر رنگ روغن، به ویژه تیره یا کدر شدن آن
• وجود ذرات معلق یا آلودگی در روغن
• کاهش سطح روغن در محفظه
• شنیده شدن صداهای غیر عادی از موتور پمپ
• داغ کردن بیش از حد پمپ حین کار
• گذشت مدت زمان توصیه شده توسط سازنده برای تعویض روغن

زمان تعویض روغن بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله میزان استفاده از پمپ، شرایط کاری مانند دمای آب و میزان ذرات معلق در آن، و مهم‌تر از همه توصیه‌های شرکت سازنده پمپ. به طور کلی، پیشنهاد می‌شود روغن پمپ کفکش هر شش ماه تا یک سال تعویض شود. اگر پمپ در شرایط سخت‌تر و محیط‌های صنعتی یا آب‌های آلوده فعالیت می‌کند، ممکن است نیاز به تعویض زودتر باشد. همیشه بهتر است قبل از اقدام به تعویض، دفترچه راهنمای پمپ را بررسی کنید تا توصیه‌های خاص سازنده در زمینه زمان‌بندی تعویض روغن رعایت شود.